Licensed under Creative Commons Attribution 2.5 (Florian Lindner).
Narciarstwo alpejskie (lub narciarstwo zjazdowe) – jedna z form narciarstwa – obok narciarstwa klasycznego (biegi narciarskie i skoki narciarskie), narciarstwa dowolnego, skialpinizmu, skituringu – polegająca na zjeździe po ośnieżonym stoku górskim lub sztucznym na nartach przymocowanych do butów narciarskich za pomocą specjalnych wiązań. Może być realizowana jako rekreacja lub sport. Jest uprawiana na trasach zjazdowych, szlakach narciarskich i nartostradach lub poza trasami. Narciarz przeważnie korzysta również z kijków. Szczególnymi formami narciarstwa alpejskiego są m.in. narciarstwo telemarkowe, freeride, narciarstwo szybkie, narciarstwo ekstremalne i narciarstwo na trawie (na nartorolkach) lub igelicie.
Według najnowszych badań ojczyzną nart jest Azja Środkowa, a konkretnie okolice Bajkału i gór Ałtaj. Do Skandynawii narty trafiły prawdopodobnie za pośrednictwem Lapończyków, którzy jako pierwsi odwiedzili północne krainy kontynentu Europejskiego. Wśród licznych rysunków naskalnych w Skandynawii i centralnej części kontynentu azjatyckiego znalazły się również wyobrażenia scen narciarskich (rysunki datowane są na 3000–5000 lat). Przedstawiają one realistyczne ujęcia postaci, uchwyconych w typowo narciarskiej pozycji, z nogami ugiętymi w kolanach, co by wskazywało na poślizg[1].
W nowożytnej Europie po raz pierwszy odnotowano w 1849 roku zjazd na nartach pastora Johanna Josefa Imsenga z Wallis w Szwajcarii[2]. Około 1860 roku powstała pierwsza na świecie wytwórnia nart, w Sils Maria. Prawdziwy sport zaczął być jednak popularyzowany dopiero pod koniec XIX wieku. Głównym popularyzatorem narciarstwa alpejskiego był Mathias Zdarsky (1856–1940)[1]. W 1893 roku powstał pierwszy klub narciarski, w Glarus. W 1900 roku odbyły się pierwsze zawody narciarskie: zjazd w Bière, a w roku 1922 – pierwsze zawody slalomowe (z rozstawionymi tyczkami), pierwsze mistrzostwa świata w narciarstwie alpejskim odbyły się w 1931 roku w Mürren[2].
Narciarstwo alpejskie nie stawało się sportem popularnym ze względu na konieczność podchodzenia pod górę z nartami, co wymagało sporej kondycji. W niektórych kurortach oferowano „wyciągi saniowe” pozwalające na wjazd na niezbyt strome stoki saniami ciągnionymi przez konie. Dopiero wynalazek wyciągu narciarskiego (koleje linowe – pierwsze kolejki powstawały od 1912 roku) pozwolił na dynamiczny rozwój narciarstwa alpejskiego, stylów zjazdowych (carving – lata 80. XX wieku) oraz konstrukcji sprzętu (m.in. usztywnienie pięty, bezpieczniki – lata 60. XX wieku).
W Polsce do realizacji sportu najbardziej przyczynił się Stanisław Barabasz. W styczniu i lutym 1907 roku powstały pierwsze polskie organizacje narciarskie: Karpackie Towarzystwo Narciarskie we Lwowie i Sekcja Narciarska Towarzystwa Tatrzańskiego w Zakopanem[3]. W tym samym roku w Bielsku działacze Beskidenverein założyli niemiecki Wintersportverein (Wintersportclub Bielitz-Biala des Beskidensvereines).
Głównym wyzwaniem stojącym przed narciarzem to kontrola szybkości (przyspieszanie, hamowanie i zatrzymanie) i kierunku jazdy – skręty.
Na szybkość narciarza na danym stoku wpływają następujące czynniki:
Techniki skrętów ewoluowały w ciągu ostatnich 150 lat, a równolegle z nimi techniki budowy nart, butów i wiązań narciarskich. Historycznie skręty w narciarstwie alpejskim rozwijały się w mniej więcej następującej kolejności:
Redukcja szybkości i hamowanie w czasie jazdy odbywają się przez:
Obecnie na stokach narciarskich dominują dwa style jazdy narciarskiej:
Poza wyznaczonymi trasami (offpiste) narciarze uprawiają freeriding.
Narciarstwo alpejskie (zarówno rekreacyjne jak i sportowe) uprawiane jest w ośrodkach narciarskich – kompleksach wyciągów i tras narciarskich.
Narciarstwo alpejskie jest również uprawiane poza przygotowanymi trasami, co wymaga nieco innych umiejętności i nieco innego sprzętu (np. szersze narty, mniej zapadające się w nieprzeratrakowanym śniegu).
Trasy narciarskie na całym świecie są oznakowane względnie jednolitym systemem, pozwalającym na określenie ich stopnia trudności.
Na łatwość jazdy, technikę i szybkość wpływa również stan śniegu. Rozróżnia się kilkanaście rodzajów śniegu.
Ryzyko kontuzji w czasie uprawiania narciarstwa alpejskiego wynosi 3–10 na 1000 wizyt na stoku[4]. Najczęstszymi kontuzjami są urazy kolana (39%) i urazy ramienia (14%)[5], ale zdarzają się złamania kończyn, a nawet wypadki śmiertelne. W celu zmniejszenia urazowości stosuje się m.in. kaski narciarskie i tzw. zbroje służące ochronie kręgosłupa.
Wśród innych ryzyk należy wymienić ryzyka lawin, oparzeń słonecznych, czy chorób związanych z przemarznięciem organizmu.
Wielu słynnych ludzi zginęło na trasach narciarskich, wśród nich:
W sezonie 2010–2011 na polskich trasach narciarskich straciło życie 5 osób.
Narciarstwo alpejskie jest dyscypliną zaliczaną do sportów zimowych, polegającą na jak najszybszym zjeździe po stoku na długich nartach, na trasie wyznaczonej przez specjalne tyczki lub inne znaki.
Najważniejsze zawody w narciarstwie alpejskim to igrzyska olimpijskie, Puchar Świata i mistrzostwa świata.
W Pucharze Świata rozgrywanych jest sześć z siedmiu poniższych konkurencji (w przeszłości kombinacja, obecnie superkombinacja), w tym slalom równoległy od 2011 roku:
W Mistrzostwach Świata i na Igrzyskach Olimpijskich rozgrywane są obecnie pierwsze 4 konkurencje i superkombinacja.
Około roku 2002 została wyodrębniona przez FIS nowa dyscyplina, carving. Pod auspicjami FIS rozgrywany jest FIS Carving World Cup na dwóch poziomach: FIS Carving Cup World Challenge i FIS Carving Cup European Challenge.
W ramach zawodów carvingowych rozgrywane są dwie konkurencje:
Zwycięzcą każdej z powyższych konkurencji narciarskich jest zawodnik, który pokona wyznaczoną bramkami trasę w najkrótszym czasie (z elementami punktacji w CAR SL). W konkurencjach technicznych, czyli SL i GS, rozgrywane są dwa przejazdy, a czasy są sumowane.
Specyficzną konkurencją, mającą na celu wyłonienie najwszechstronniejszego narciarza, jest superkombinacja (kiedyś kombinacja). W skład klasycznej kombinacji wchodził pełny (nieskrócony) zjazd oraz 2 przejazdy slalomu. Obecnie rozgrywa się zawody superkombinacji, w której sumowane są czasy skróconego zjazdu (lub ewentualnie supergiganta) oraz 1 przejazdu slalomu. Takie zawody są wliczane do klasyfikacji superkombinacji.
Zasady zawodów pod auspicjami FIS regulowane są przez Regulaminy FIS[6], które regulują organizację, marketing i sponsoring, udział mediów, zasady udziału ekip towarzyszących (serwismenów, trenerów, lekarzy, przedstawicieli producentów sprzętu, itd.), zasady pomiaru czasu, kolejności startu, protestów, homologacji tras, zabezpieczenia stoków, pracy sędziów i innych osób odpowiedzialnych za sprawny i poprawny przebieg (w tym ich wynagradzania), nawet takie szczegóły, że np. narciarz stojący na podium nie może trzymać w jednej ręce nart i kijków albo, jakie powinno być menu w hotelu na sniadanie[7].
Niektóre zasady:
Slalom to konkurencja techniczna. Różnica poziomów między startem a metą wynosi 180–220 m dla mężczyzn i 140–200 m dla kobiet. Średnie nachylenie trasy slalomowej powinno wynosić od 33% do 45%, a jej szerokość – 30 m. Nachylenie ponad 52% dozwolone jest jedynie na krótkich odcinkach. Zawodnicy przemieszczają się między tyczkami, na przemian czerwonymi i niebieskimi. Bramka składa się w dwóch tyczek, rozstawionych na szerokość 4–6 metrów. U mężczyzn na trasie rozstawionych jest zazwyczaj od 55 do 75 tyczek, u kobiet natomiast od 45 do 65. Tyczki są tak ustawione, aby nie utrudniać zbytnio przejazdu, ale też nie jest to prosty zjazd w dół. Przynajmniej kilka bramek jest podkręconych, i na trasie znajduje się co najmniej jeden wertikal (nie więcej niż 3) – czyli kilka (3–4) tyczek ustawionych w linii prostej i dość blisko siebie, tak że zawodnik musi wykonywać bardzo szybkie zmiany krawędzi, aby się zmieścić na trasie. Rozgrywane są dwa przejazdy. Każdy z nich jest nieco inaczej ustawiony. Do klasyfikacji liczy się łączny czas z obu przejazdów.
Slalom Gigant należy do konkurencji technicznych. Różnica poziomów między startem a metą wynosi 250–450 m dla mężczyzn i 250–400 m dla kobiet. Szerokość trasy nie powinna być mniejsza niż 40 m. Bramka w gigancie składa się z 4 tyczek i dwóch flag. Szerokość bramki to 4–8 m. Odległość między najbliższymi tyczkami kolejnych bramek nie powinna być mniejsza niż 10 m. Rozgrywane są dwa przejazdy – na tej samej trasie, każdy przejazd przy różnym ustawieniu tyczek. Do klasyfikacji liczy się łączny czas z obu przejazdów. Pierwszych 30 zawodników otrzymuje punkty Pucharu Świata. Pierwsza '15' startuje z początkowymi numerami. Zawodnicy mogą sobie wybrać numer startowy.
Supergigant – to konkurencja szybkościowa. Różnica poziomów między startem a metą wynosi 500–650 m dla mężczyzn i 400–600 m dla kobiet. Trasa powinna mieć co najmniej 30 m szerokości. Bramka w supergigancie (na przemian czerwona i niebieska) składa się z dwóch par tyczek tego samego koloru i dwóch płacht. Szerokość bramek horyzontalnych to 6–8 m, bramek wertykalnych – 8–12 m. Trasa jest oznaczona niebieską farbą. Zawodnicy nie trenują na trasie super giganta, ale maję obowiązek ją dokładnie obejrzeć. Zawody składają się z jednego przejazdu. Najlepsi zawodnicy wybierają numer startowy. Panuje tu dowolność, jednak z reguły wybierane są numery w drugiej dziesiątce.
Zjazd – to najszybsza z konkurencji, zawodnicy mogą osiągać na stokach do 130 km/h, a na najsłynniejszym chyba stoku zjazdowym i jednocześnie jednym z trudniejszych w Kitzbühel (Austria) do 150 km/h, a w Wengen (Szwajcaria), który z kolei jest najdłuższym zjazdem w alpejskim kalendarzu FIS (4 km 480 m) prędkości przekraczają 150 km/h. Różnica poziomów między startem a metą powinna wynosić od 800 m do 1100 m dla mężczyzn i 450–800 m dla kobiet. Szerokość trasy powinna wynosić co najmniej 30 m, poza wyjątkowymi, dobrze oznakowanymi i zabezpieczonymi zwężeniami. Jak w każdym biegu na trasie muszą być porozstawiane bramki, w zjeździe tylko jednego koloru. Bramka składa się z 4 slalomowych tyczek i dwóch flag i musi mieć szerokość co najmniej 8 m. W zjeździe nie są one zbyt blisko siebie, wyznaczają jedynie pewne punkty, gdzie trzeba przejechać koło bramki. Ominięcie bramki powoduje dyskwalifikację. Dodatkowo boki trasy są oznaczone zazwyczaj niebieską farbą. Na początku trasy jest długi odcinek, gdzie zawodnicy nabierają szybkości, w dalszej części trasy zaczynają się utrudnienia. Przed samymi zawodami musi być rozegrany trening, udział w nim jest obowiązkowy. Zwykle odbywają się 2–3 treningi. Zawody to jeden przejazd – wygrywa ten, kto zjedzie najszybciej. Jako ciekawostkę odnotować można bardzo sporadyczne przypadki rozegrania dwóch przejazdów w biegu zjazdowym ze względu na złe warunki pogodowe (m.in. w roku 1997 w austriackim Kitzbühel lub w roku 2000 w Åre (Szwecja)). Nazwano taką konkurencję sprint downhill (nazwa nieoficjalna). Zawodnicy z czołowych miejsc Pucharu Świata mają prawo do wyboru numeru startowego (najlepsi zazwyczaj startują z numerami w drugiej dziesiątce). Odbywa się to zazwyczaj w dniu poprzedzającym zawody. Angielska nazwa to „bib draw”.
Kombinacja należy do konkurencji wszechstronnych. Najpierw rozgrywany jest zjazd, a potem (innego dnia) slalom (cały, czyli dwa przejazdy). Wyniki są sumowane i zawodnik z najmniejszym czasem wygrywa (oczywiście tylko lepszy czas slalomu). Ze względu jednak na swoiste skomplikowanie przeprowadzania całej procedury, konkurencja ta w ostatnich latach została już całkowicie wyparta na rzecz Super Kombinacji. Ostatni raz w kalendarzu FIS klasyczna kombinacja miała miejsce w sezonie zimowym 2005/06 w zawodach mężczyzn.
Superkombinacja jest bardzo podobna do kombinacji, tylko zamiast 2 przejazdów slalomu rozgrywany jest jeden. Poza tym zamiast zjazdu może być rozegrany supergigant. Obydwie konkurencje rozgrywane są tego samego dnia (najpierw zjazd lub supergigant). Wyniki są sumowane podobnie jak w kombinacji.
Zawody drużynowe to dyscyplina, w której rozgrywane są wszystkie konkurencje. W każdej występuje najlepszy zawodnik z kraju. W Zawodach Drużynowych startują kobiety i mężczyźni (po 2 z danego kraju).
Po parunastoletniej przerwie znów w ramach Pucharu Świata odbywają się zawody w slalomie równoległym[8]. Polegają na tym, że na stoku ścigają się dwaj (lub więcej) zawodnicy, jadący na (w miarę możliwości) tak samo ustawionej trasie slalomowej. Różnica poziomów między startem a metą musi wynosić 80–100 m, a liczba bramek zawierać się w przedziale 20–30. Jeśli slalom rozgrywany jest na dwóch trasach, jedna ma tyczki niebieskie, druga – czerwone. Odległość między tymi samymi bramkami sąsiednich tras musi wynosić 6–7 m. Obaj (lub więcej) zawodnicy startują, gdy otworzą się jednocześnie ich bramki startowe. Zawody rozgrywane są metodą pucharową, do startu dopuszczanych jest 32 najlepszych zgłoszonych zawodników (zgodnie z posiadanymi przez nich punktami FIS).
Zasady zawodów carvingowych regulowane są również przez Regulamin FIS[9][10]. Wyścigi odbywają się bez kijków.
„Bramkami” są niskie boje (ze względu na jazdę w bardzo dużym wychyleniu). Trasa musi mieć co najmniej 200 m długości i 20 m szerokości. Geometria ułożenia boi jest podobna do geometrii SL: są bramki poziome i pionowe, wertikale, kombinacja boi, zwana Robustelli. Bramki są z 1, 2 lub 3 bojami (zewnętrzna, środkowa i wewnętrzna, każda innego koloru) i – w przeciwieństwie do pozostałych dyscyplin zjazdowych – wyścig polega na objechaniu możliwie najbardziej ambitnych boi, w tym szczególnie zewnętrznych. Na trasie muszą być co najmniej 2 wertikale. Odległość między normalnymi bramkami (poziomymi lub pionowymi) musi mieścić się w granicach 1,95–2,45 m. Odległość między skrętami – 15–20 m. Za przejechanie każdej boi zawodnik dostaje pewną liczbę punktów w zależności od tego, którą boję objechał (najcenniejsze boje są często najdalej od osi przejazdu). Wynik zawodnika to czas przejazdu dzielony przez liczbę uzyskanych punktów. Zawodnik, który uzyska najniższy wynik wygrywa.
Trasa musi liczyć co najmniej 300 m długości i 30 m szerokości. Na trasie rozstawione są bramki z boi, ale już tylko po 1 boi na bramkę, wyznaczając trasę przejazdu. Odległość między skrętami musi być w granicach 18-25 m. Liczy się tylko czas poprawnego przejazdu trasy.
Zasady dotyczące sprzętu, jaki może być używany na zawodach Pucharu Świata FIS, zostały zebrane w regulaminie: Specifications: Competition Equipment and Commercial Markings[11]. W sezonie 2012/2013 zwiększono minimalną długość nart oraz minimalne promienie skrętu we wszystkich (poza slalomem) konkurencjach. Nieco krótsze narty są dopuszczone w niektórych innych zawodach FIS oraz w zawodach dla zawodników poniżej 18 lat.
Konkurencja | Minimalna długość nart (cm) | Minimalna szerokość narty pod butem (mm) | Minimalny promień skrętu narty (m) | Maksymalna wysokość podeszwy buta nad śniegiem (mm) | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Mężczyźni | Kobiety | Mężczyźni | Kobiety | Mężczyźni | Kobiety | ||
Slalom (SL) | 165 | 155 | 63 | 63 | — | — | 50 |
Slalom gigant (GS) | 195 | 188 | 65 | 65 | 35 | 30 | 50 |
Super-G (SG) | 210 | 205 | 65 | 65 | 45 | 40 | 50 |
Zjazd (DH) | 218 | 210 | 65 | 65 | 50 | 50 | 50 |
Carving Slalom (CAR SL) | 165 | 155 | — | — | 10-18 | 10-18 | 100 |
Speed Carving (CAR SP) | 165 | 155 | — | — | 18-27 | 18-27 | 100 |
Ponadto:
Osobną dziedziną rekreacji i sportu jest narciarstwo alpejskie dla niepełnosprawnych. Wyposażenie niepełnosprawnego narciarza zależy od rodzaju jego niepełnosprawności. W ramach igrzysk paraolimpijskich rozgrywane są wszystkie konkurencje (SL, DH, SG, GS, Superkombinacja i Zawody Drużynowe)[12]. Narciarstwo alpejskie pojawiło się po raz pierwszy na Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich w 1976 roku w szwedzkiej miejscowości Örnsköldsvik. W 2012 roku jest uprawiane w 39 krajach[13]. Konkurencje odbywają się w 3 kategoriach:
Narciarze pierwszej kategorii jeżdżą za przewodnikiem ubranym przeważnie w jaskrawą kamizelkę. Narciarze pozostałych dwóch kategorii wspomagają się dla równowagi kijkami wyposażonymi w małe płozy.
W czasie igrzysk paraolimpijskich w Vancouverze w 2010 roku rozegrano 30 konkurencji (3 kategorie niepełnosprawności x 5 konkurencji x 2 płcie). Kategorie niepełnosprawności były następujące:
This article uses material from the Wikipedia article "Narciarstwo alpejskie", which is released under the Creative Commons Attribution-Share-Alike License 3.0. There is a list of all authors in Wikipedia
Air sports
• Aerobatics
• Air racing
• Cluster ballooning
• Hopper ballooning
Wingsuit flying
• Gliding
• Hang gliding
• Powered hang glider
• Human powered aircraft
• Model aircraft
• Parachuting
• Banzai skydiving
• BASE jumping
• Skydiving
• Skysurfing
• Wingsuit flying
• Paragliding
• Powered paragliding
• Paramotoring
• Ultralight aviation
Archery
• Field archery
• Flight archery
• Gungdo
• Indoor archery
• Kyūdō
• Popinjay
• Target archery
Ball-over-net games
• Badminton
• Ball badminton
• Biribol
• Bossaball
• Fistball
• Footbag net
• Football tennis
• Footvolley
• Hooverball
• Jianzi
• Padel
• Peteca
• Pickleball
• Platform tennis
• Sepak takraw
• Sipa
• Throwball
• Volleyball
• Beach volleyball
• Water volleyball
• Paralympic volleyball
• Wallyball
• Ringo
Basketball family
• Basketball
• Beach basketball
• Deaf basketball
• Streetball
• Water basketball
• Wheelchair basketball
• Cestoball
• Korfball
• Netball
• Fastnet
• Indoor netball
• Ringball
• Slamball
Bat-and-ball (safe haven)
• Baseball
• Softball
• Slow pitch
• Fast-pitch softball
• 16-inch softball
• Bat and trap
• British baseball – four posts
• Brännboll – four bases
• Corkball – four bases (no base-running)
• Cricket – two creases
• Indoor cricket
• Limited overs cricket
• One Day International
• Test cricket
• Twenty20
• Danish longball
• Kickball
• Kilikiti
• Lapta – two salos (bases)
• The Massachusetts Game – four bases
• Matball
• Oina
• Old cat – variable
• Over-the-line – qv
• Palant
• Pesäpallo – four bases
• Punchball
• Rounders – four bases or posts
• Scrub baseball – four bases (not a team game per se)
• Stickball – variable
• Stool ball – two stools
• Tee-ball
• Town ball – variable
• Vigoro – two wickets
• Wireball
• Wiffleball
Baton twirling
• Baton twirling
Acro sports
• Ballet
• Dancing
• Cheerleading
• Gymnastics
Performance sports
• Drum corps
• Marching band
Board sports
• Skateboarding
• Scootering
• Casterboarding
• Freeboard (skateboard)
• Longboarding
• Streetboarding
• Skysurfing
• Streetluge
• Snowboarding
• Mountainboarding
• Sandboarding
• Snowkiting
• Surfing
• Wakesurfing
• Bodyboarding
• Riverboarding
• Skimboarding
• Windsurfing
• Wakeboarding
• Kneeboarding
• Paddleboarding
Catch games
• Dodgeball
• Ga-ga
• Keep away
• Kin-Ball
• Newcomb ball
• Quidditch
• Rundown (a.k.a. Pickle)
• Yukigassen
Climbing
• Abseiling
• Aid climbing
• Ice climbing
• Mixed climbing
• Mountaineering
• Rock climbing
• Bouldering
• Deep-water soloing
• Sport climbing
• Traditional climbing
• Other
• Canyoning (Canyoneering)
• Coasteering
• Hiking
• Rope climbing
• Pole climbing
Cycling
• Artistic cycling
• BMX
• Cyclo-cross
• Cross-country mountain biking
• Cycle polo
• Cycle speedway
• Downhill mountain biking
• Dirt jumping
• Enduro mountain biking
• Freestyle BMX
• Hardcourt Bike Polo
• Road bicycle racing
• Track cycling
• Underwater cycling
Skibob
• Skibobbing
Unicycle
• Mountain unicycling
• Unicycling
• Unicycle basketball
• Unicycle hockey
• Unicycle trials
Combat sports: wrestling and martial arts
• Aiki-jūjutsu
• Aikido
• Jujutsu
• Judo
• Brazilian jiu-jitsu
• Sambo (martial art)
• Sumo
• Wrestling
• Amateur wrestling
• Greco-Roman wrestling
• Freestyle wrestling
• Folk wrestling
• Boli Khela
• Collar-and-elbow
• Cornish wrestling
• Dumog
• Glima
• Gouren
• Kurash
• Lancashire wrestling
• Catch wrestling
• Malla-yuddha
• Mongolian wrestling
• Pehlwani
• Professional wrestling
• Schwingen
• Shuai jiao
• Ssireum
• Varzesh-e Pahlavani
• Yağlı Güreş
• Greek wrestling
Striking
• Choi Kwang-Do
• Cockfighting
• Boxing
• Bokator
• Capoeira
• Fujian White Crane
• Karate
• Kenpō
• Kickboxing
• Lethwei
• Muay Thai
• Pradal serey
• Sanshou
• Savate
• Shaolin Kung Fu
• Sikaran
• Silat
• Subak
• Taekkyeon
• Taekwondo
• Taidō
• Tang Soo Do
• Wing Chun
• Zui quan
Mixed or hybrid
• Baguazhang
• Bando
• Bartitsu
• Bujinkan
• Hapkido
• Hwa Rang Do
• Jeet Kune Do
• Kajukenbo
• Kalaripayattu
• Krav Maga
• Kuk Sool Won
• Marine Corps Martial Arts Program
• Mixed martial arts
• Northern Praying Mantis
• Ninjutsu
• Pankration
• Pencak Silat
• Sanshou
• Shidōkan Karate
• Shōrin-ryū Shidōkan
• Shoot boxing
• Shootfighting
• Shorinji Kempo
• Systema
• T'ai chi ch'uan
• Vajra-mushti
• Vale tudo
• Vovinam
• Xing Yi Quan
• Zen Bu Kan Kempo
Weapons
• Axe throwing
• Battōjutsu
• Boffer fighting
• Eskrima
• Egyptian stick fencing
• Fencing
• Gatka
• Hojōjutsu
• Iaidō
• Iaijutsu
• Jōdō
• Jogo do pau
• Jūkendō
• Jittejutsu
• Kendo
• Kenjutsu
• Krabi–krabong
• Kung fu
• Kyūdō
• Kyūjutsu
• Modern Arnis
• Naginatajutsu
• Nguni stick-fighting
• Okinawan kobudō
• Shurikenjutsu
• Silambam
• Sōjutsu
• Sword fighting
• Wushu
• Kumdo
• Wing Chun
Skirmish
• Airsoft
• Laser tag
• Paintball
Cue sports
• Carom billiards
• Three-cushion
• Five-pins
• Balkline and straight rail
• Cushion caroms
• Four-ball (yotsudama)
• Artistic billiards
• Novuss (and cued forms of carrom)
• Pocket billiards (pool)
• Eight-ball
• Blackball (a.k.a. British eight-ball pool)
• Nine-ball
• Straight pool (14.1 continuous)
• One-pocket
• Three-ball
• Seven-ball
• Ten-ball
• Rotation
• Baseball pocket billiards
• Cribbage (pool)
• Bank pool
• Artistic pool
• Trick shot competition
• Speed pool
• Bowlliards
• Chicago
• Kelly pool
• Cutthroat
• Killer
• Russian pyramid
• Snooker
• Sinuca brasileira
• Six-red snooker
• Snooker plus
• Hybrid carom–pocket games
• English billiards
• Bottle pool
• Cowboy
• Obstacle variations
• Bagatelle
• Bar billiards
• Bumper pool
• Table Sports
• Foosball
Equine sports
• Buzkashi
• Barrel racing
• Campdrafting
• Cirit
• Charreada
• Chilean rodeo
• Cross country
• Cutting
• Dressage
• Endurance riding
• English pleasure
• Equitation
• Eventing
• Equestrian vaulting
• Gymkhana
• Harness racing
• Horse racing
• Horseball
• Hunter
• Hunter-jumpers
• Jousting
• Pato
• Reining
• Rodeo
• Show jumping
• Steeplechase
• Team penning
• Tent pegging
• Western pleasure
Fishing
• Angling
• Big-game fishing
• Casting
• Noodling
• Spearfishing
• Sport fishing
• Surf fishing
• Rock fishing
• Fly fishing
• Ice fishing
Flying disc sports
• Beach ultimate
• Disc dog
• Disc golf
• Disc golf (urban)
• Dodge disc
• Double disc court
• Flutterguts
• Freestyle
• Freestyle competition
• Goaltimate
• Guts
• Hot box
• Ultimate
Football
• Ancient games
• Chinlone
• Cuju
• Episkyros
• Harpastum
• Kemari
• Ki-o-rahi
• Marn Grook
• Woggabaliri
• Yubi lakpi
• Medieval football
• Ba game
• Caid
• Calcio Fiorentino
• Camping (game)
• Chester-le-Street
• Cnapan
• Cornish hurling
• Haxey Hood
• Knattleikr
• La soule
• Lelo burti
• Mob football
• Royal Shrovetide Football
• Uppies and Downies
• Association football
• Jorkyball
• Paralympic football
• Powerchair Football
• Reduced variants
• Five-a-side football
• Beach soccer
• Futebol de Salão
• Futsal
• Papi fut
• Indoor soccer
• Masters Football
• Street football
• Freestyle football
• Keepie uppie
• Swamp football
• Three sided football
• Australian football
• Nine-a-side footy
• Rec footy
• Metro footy
• English school games
• Eton College
• Field game
• Wall game
• Harrow football
• Gaelic football
• Ladies' Gaelic football
• Gridiron football
• American football
• Eight-man football
• Flag football
• Indoor football
• Arena football
• Nine-man football
• Six-man football
• Sprint football
• Touch football
• Canadian football
• Street football (American)
• Rugby football
• Beach rugby
• Rugby league
• Masters Rugby League
• Mod league
• Rugby league nines
• Rugby league sevens
• Tag rugby
• Touch football
• Wheelchair rugby league
• Rugby union
• American flag rugby
• Mini rugby
• Rugby sevens
• Tag rugby
• Touch rugby
• Rugby tens
• Snow rugby
• Hybrid codes
• Austus
• Eton wall game
• International rules football
• Samoa rules
• Speedball
• Universal football
• Volata
Golf
• Miniature golf
• Match play
• Skins game
• Speed golf
• Stroke play
• Team play
• Shotgun start
Gymnastics
• Acrobatic gymnastics
• Aerobic gymnastics
• Artistic gymnastics
• Balance beam
• Floor
• High bar
• Parallel bars
• Pommel horse
• Still rings
• Uneven bars
• Vault
• Juggling
• Rhythmic gymnastics
• Ball
• Club
• Hoop
• Ribbon
• Rope
• Rope jumping
• Slacklining
• Trampolining
• Trapeze
• Flying trapeze
• Static trapeze
• Tumbling
Handball family
• Goalball
• Hitbal
• Tchoukball
• Team handball
• Beach handball
• Czech handball
• Field handball
• Torball
• Water polo
Hunting
• Beagling
• Big game hunting
• Deer hunting
• Fox hunting
• Hare coursing
• Wolf hunting
Ice sports
• Bandy
• Rink bandy
• Broomball
• Curling
• Ice hockey
• Ringette
• Ice yachting
• Figure skating
Kite sports
• Kite buggy
• Kite fighting
• Kite landboarding
• Kitesurfing
• Parasailing
• Snow kiting
• Sport kite (Stunt kite)
Mixed discipline
• Adventure racing
• Biathlon
• Duathlon
• Decathlon
• Heptathlon
• Icosathlon
• Modern pentathlon
• Pentathlon
• Tetrathlon
• Triathlon
Orienteering family
• Geocaching
• Orienteering
• Rogaining
• Letterboxing
• Waymarking
Pilota family
• American handball
• Australian handball
• Basque pelota
• Jai alai
• Fives
• Eton Fives
• Rugby Fives
• Frisian handball
• Four square
• Gaelic handball
• Jeu de paume
• Palla
• Patball
• Valencian pilota
Racquet (or racket) sports
• Badminton
• Ball badminton
• Basque pelota
• Frontenis
• Xare
• Beach tennis
• Fives
• Matkot
• Padel
• Paleta Frontón
• Pelota mixteca
• Pickleball
• Platform tennis
• Qianball
• Racketlon
• Racquetball
• Racquets
• Real tennis
• Soft tennis
• Speed-ball
• Speedminton
• Squash
• Hardball squash
• Squash tennis
• Stické
• Table tennis
• Tennis
Remote control
• Model aerobatics
• RC racing
• Robot combat
• Slot car racing
Rodeo-originated
• Bullriding
• Barrel Racing
• Bronc Riding
• Saddle Bronc Riding
• Roping
• Calf Roping
• Team Roping
• Steer Wrestling
• Goat Tying
Running
• Endurance
• 5K run
• 10K run
• Cross-country running
• Half marathon
• Marathon
• Road running
• Tower running
• Ultramarathon
• Sprint
• Hurdles
Sailing / Windsurfing
• Ice yachting
• Land sailing
• Land windsurfing
• Sailing
• Windsurfing
• Kiteboarding
• Dinghy sailing
Snow sports
• Alpine skiing
• Freestyle skiing
• Nordic combined
• Nordic skiing
• Cross-country skiing
• Telemark skiing
• Ski jumping
• Ski touring
• Skijoring
• Speed skiing
Sled sports
• Bobsleigh
• Luge
• Skibobbing
• Skeleton
• Toboggan
Shooting sports
• Clay pigeon shooting
• Skeet shooting
• Trap shooting
• Sporting clays
• Target shooting
• Field target
• Fullbore target rifle
• High power rifle
• Benchrest shooting
• Metallic silhouette
• Practical shooting
• Cowboy action shooting
• Metallic silhouette shooting
Stacking
• Card stacking
• Dice stacking
• Sport stacking
Stick and ball games
• Hornussen
Hockey
• Hockey
• Ball hockey
• Bando
• Bandy
• Rink bandy
• Broomball
• Moscow broomball
• Field hockey
• Indoor field hockey
• Floorball
• Ice hockey
Ice hockey
• Pond hockey
• Power hockey
• Ringette
• Sledge hockey
• Underwater ice hockey
• Roller hockey
• Inline hockey
• Roller hockey (Quad)
• Skater hockey
• Rossall Hockey
• Spongee
• Street hockey
• Underwater hockey
• Unicycle hockey
Hurling and shinty
• Cammag
• Hurling
• Camogie
• Shinty
• Composite rules shinty-hurling
Lacrosse
• Lacrosse
• Box lacrosse
• Field lacrosse
• Women's lacrosse
• Intercrosse
Polo
• Polo
• Bicycle polo
• Canoe polo
• Cowboy polo
• Elephant polo
• Horse polo
• Segway polo
• Yak polo
Street sports
• Free running
• Freestyle footbag
• Freestyle football
• Powerbocking
• Parkour
• Scootering
• Street workout
Tag games
• British bulldogs (American Eagle)
• Capture the flag
• Hana Ichi Monme
• Hide and seek
• Jugger
• Kabaddi
• Kho kho
• Kick the can
• Oztag
• Red rover
• Tag
Walking
• Hiking
• Backpacking (wilderness)
• Racewalking
• Bushwhacking
• Walking
Wall-and-ball
• American handball
• Australian handball
• Basque pelota
• Butts Up
• Chinese handball
• Fives
• Gaelic handball
• International fronton
• Jorkyball
• Racquetball
• Squash
• Squash tennis
• Suicide (game)
• Valencian frontó
• Wallball
• Wallyball
Aquatic & paddle sports
• Creeking
• Flyak
• Freeboating
• Sea kayaking
• Squirt boating
• Surf kayaking
• Whitewater kayaking
Rafting
• Rafting
• White water rafting
Rowing
• Rowing (sport)
• Gig racing
• Coastal and ocean rowing
• Surfboat
• Single scull
Other paddling sports
• Dragon boat racing
• Stand up paddle boarding
• Water polo
• Canoe polo
• Waboba
Underwater
• Underwater football
• Underwater rugby
• Underwater hockey
Competitive swimming
• Backstroke
• Breaststroke
• Butterfly stroke
• Freestyle swimming
• Individual medley
• Synchronized swimming
• Medley relay
Kindred activities
• Bifins (finswimming)
• Surface finswimming
Subsurface and recreational
• Apnoea finswimming
• Aquathlon (underwater wrestling)
• Freediving
• Immersion finswimming
• Scuba diving
• Spearfishing
• Snorkelling
• Sport diving (sport)
• Underwater hockey
• Underwater orienteering
• Underwater photography (sport)
• Underwater target shooting
Diving
• Cliff diving
• Diving
Weightlifting
• Basque traditional weightlifting
• Bodybuilding
• Highland games
• Olympic weightlifting
• Powerlifting
• Strength athletics (strongman)
• Steinstossen
Motorized sports
• Autocross (a.k.a. Slalom)
• Autograss
• Banger racing
• Board track racing
• Demolition derby
• Desert racing
• Dirt track racing
• Drag racing
• Drifting
• Folkrace
• Formula racing
• Formula Libre
• Formula Student
• Hillclimbing
• Ice racing
• Kart racing
• Land speed records
• Legends car racing
• Midget car racing
• Monster truck
• Mud bogging
• Off-road racing
• Pickup truck racing
• Production car racing
• Race of Champions
• Rally raid
• Rallycross
• Rallying
• Regularity rally
• Road racing
• Short track motor racing
• Snowmobile racing
• Sports car racing
• Sprint car racing
• Street racing
• Stock car racing
• Time attack
• Tractor pulling
• Touring car racing
• Truck racing
• Vintage racing
• Wheelstand competition
Motorboat racing
• Drag boat racing
• F1 powerboat racing
• Hydroplane racing
• Jet sprint boat racing
• Offshore powerboat racing
• Personal water craft
Motorcycle racing
• Auto Race
• Board track racing
• Cross-country rally
• Endurance racing
• Enduro
• Freestyle motocross
• Grand Prix motorcycle racing
• Grasstrack
• Hillclimbing
• Ice racing
• Ice speedway
• Indoor enduro
• Motocross
• Motorcycle drag racing
• Motorcycle speedway
• Off-roading
• Rally raid
• Road racing
• Superbike racing
• Supercross
• Supermoto
• Supersport racing
• Superside
• Track racing
• Trial
• TT racing
• Free-style moto
Marker sports
• Airsoft
• Archery
• Paintball
• Darts
Musical sports
• Color guard
• Drum corps
• Indoor percussion
• Marching band
Fantasy sports
• Quidditch
• Hunger Games(Gladiating)
• Pod Racing
• Mortal Kombat(MMA)
Other
• Stihl Timbersports Series
• Woodsman
Overlapping sports
• Tennis
• Polocrosse
• Badminton
• Polo
Skating sports
• Aggressive inline skating
• Artistic roller skating
• Figure skating
• Freestyle slalom skating
• Ice dancing
• Ice skating
• Inline speed skating
• Rinkball
• Rink hockey
• Roller derby
• Roller skating
• Short track speed skating
• Skater hockey
• Speed skating
• Synchronized skating
Freestyle skiing
• Snowboarding
• Ski flying
• Skibob
• Snowshoeing
• Skiboarding