Dodge Challenger – samochód osobowy produkowany pod amerykańską marką Dodge (Chrysler) od 1970 roku.

Pierwsza generacja Challengera (1970-74) opierała się na płycie podłogowej Chrysler E-platform, dzieliła większość elementów konstrukcyjnych z Plymouthem Barracudą. Druga generacja, produkowana w latach 1978-1983, była modelem bliźniaczym dla Mitsubishi Galanta Lambda. Trzecie wcielenie zostało wprowadzone na rynek w 2008 roku jako konkurent dla piątej generacji Forda Mustanga i nowego Camaro.

Pierwsza generacja (1970-1974)

Dodge Challenger został zaprojektowany jako rywal dla Forda Mustanga i Chevroleta Camaro^[1]. Chrysler miał w swojej ofercie jeszcze jeden pojazd oparty na płycie podłogowej E-body, był to nieco mniejszy Plymouth Barracuda. Zarówno Challenger jak i Barracuda dostępne były w wielu opcjach wyposażenia, gama jednostek napędowych zawierała prawie wszystkie silniki Chryslera z tamtego okresu^[2]. Challengera określano jako nieco zbyt późną odpowiedź Dodge'a na Forda Mustanga i boom na pony cars^[3]. Barracuda była określana jako konkurent Mustanga, Camaro i Firebirda, podczas gdy Challegner jako rywal dla Cougara i innych bardziej luksusowo wykończonych muscle cars^[4][5].

Challenger ze swoim dużym rozstawem osi, większym nadwoziem i bardziej luksusowo wyposażonym wnętrzem (jak na segment pony car) był odpowiedzią na wprowadzony w 1967 roku pojazd Mercury Cougar, oba modele skierowane były do młodych i zamożnych klientów^[6]. Rozstaw osi wynosił o ponad 5 cm więcej niż w Barracudzie, Challegner cechował się także zupełnie innym nadwoziem. Na liście wyposażenia dodatkowego znajdowały się m.in: układ klimatyzacji czy też podgrzewanie tylnej szyby^[7].

Za stylistykę nadwozia odpowiadał Carl Cameron, zaprojektował on także wcześniej 1. generację Dodge Chargera. Przedni grill w Challengerze zaczerpnięty został właśnie z prototypu Chargera z 1966 roku. Challenger został stosunkowo dobrze przyjęty przez publikę (83 032 sprzedanych egzemplarzy pierwszego rocznika)^[8], prasa motoryzacyjna krytykowała jednak moment wprowadzenia na rynek - segment pony cars chylił się powoli ku upadkowi. Po 1970 roku sprzedaż i produkcja zaczęła gwałtownie spadać, krótkie odbicie nastąpiło jeszcze w roku 1973. Ostatecznie produkcję pierwszej generacji zakończono w połowie 1974 roku. Łącznie sprzedano około 188 600 egzemplarzy pierwszej generacji^[9].

Wersje wyposażenia

Samochód dostępny był w czterech wariantach hardtop coupé: Challenger Six, Challenger V8, Challenger T/A (tylko 1970) i Challenger R/T^[8]. Wariant R/T dostępny był także jako kabriolet (tylko w latach 1970 i 1971). Podstawowym źródłem napędu była benzynowa jednostka R6 225 (3,7 l). Gama silników V8 zaczynała się od 318 (5,2 l) o mocy maksymalnej 233 KM (172 kW). Oprócz tego dostępne były także motory V8 340 (5,6 l) i 383 (6,3 l) zblokowane domyślnie z 3-biegową manualną skrzynią biegów. Wersja 383 o mocy 294 KM (216 kW) dostępna była jednak wyłącznie z automatyczną skrzynią TorqueFlite. Opcjonalnie do każdej wersji silnikowej oferowano 4-biegową skrzynię manualną (wyjątek to R6 225 i V8 383 z 4-gardzielowym gaźnikiem).

Wersją nastawioną na sportowe osiągi była R/T (Road/Track). Z podstawowym silnikiem V8 Magnum 383 osiągała ona moc maksymalną 340 KM (249 kW); 304 KM (224 kW) dla rocznika 1971^[8]. Opcjonalnie dostępne były większe jednostki: V8 Magnum 440 (7,2 l) o mocy 380 KM (280 kW), V8 440 Six-Pack o mocy 395 KM (290 kW) oraz V8 426 Hemi (7,0 l) o mocy 431 KM (317 kW)^[8]. Rocznik 1970 R/T mógł zostać zamówiony w jeszcze bardziej luksusowej odmianie SE - skórzane obicia foteli, winylowy dach, mniejsza tylna szyba oraz centralna konsola^[10].

Rocznik 1971 został nieznacznie odświeżony. Wprowadzono nowy silnik - V8 340 (5,6 l). V8 383 osłabiono do 304 KM (224 kW), V8 440 Six Pack osłabiono o 5 KM, całkowicie zrezygnowano z 440 Four Pack^[9]. W pasie tylnym pojedyncze klosze lamp zastąpiono podwójnymi. Sprzedaż nowego rocznika była jednak o wiele niższa niż 1970^[9]. Powstało około 30 000 egzemplarzy, w tym 4630 wersji R/T^[9].

Dodge Challenger T/A (Trans Am) był homologacyjną odmianą pojazdu zbudowaną z myślą o udziale w Trans-Am Series. Do napędu służył silnik 340 Six Pack - trzy dwugardzielowe gaźniki zamontowane na aluminiowym kolektorze dolotowym^[8]. Dodge szacował moc tej jednostki na 294 KM (216 kW)^[8]. Na masce pojawił się większy wlot powietrza, za odprowadzanie spalin odpowiadał wydajniejszy układ wydechowy. Nabywca mógł wybrać skrzynię automatyczną TorqueFlite lub 4-biegową Hurst oraz wspomaganie kierownicy. Standardem były hamulce tarczowe na przedniej osi oraz wzmocniony układ zawieszenia^[8].

W 1972 roku zaprzestano montażu wersji kabriolet, usunięto z listy wyposażenia dodatkowego większość elementów zwiększających komfort, zrezygnowano także z dużych silników V8. Wybór jednostek napędowych ograniczony został do: R6 225, V8 318 i V8 340 - w najmocniejszym wariancie generowała według normy SAE moc 243 KM (179 kW)^[9]. Wszystkie silniki mogły zostać zblokowane z 3-biegową manualną skrzynią biegów, 340 także z 4-biegową. Na zewnątrz rocznik 1972 wyróżniał się nowym, szerszym przednim grillem^[9]. Powstało około 26 000 egzemplarzy rocznika 1972^[9].

W roku 1973 zakończono montaż jednostek R6 225 do Challengera pozostawiając w ofercie tylko dwie V8^[9]. Poziom produkcji wzrósł do prawie 33 000 egzemplarzy^[9]. Rok później V8 340 został zastąpiony przez V8 360 (5,9 l) o mocy 248 KM (183 kW)^[9]. Rynek pony cars chylił się jednak ku upadkowi, toteż produkcję Challengera zakończono pod koniec kwietnia 1974 roku. Powstało około 16 000 egzemplarzy ostatniego rocznika^[9].

Druga generacja (1978-1983)

Nazwa Challenger została użyta ponownie w roku 1978, Dodge zaczął pod nią sprzedawać na rynku USA pojazd Mitsubishi Galant Lambda coupé. Na innych rynkach model znany był pod nazwą Mitsubishi Sapporo/Scorpion. Praktycznie identyczny był Plymouth Sapporo, jednak Dodge miał wyglądem nawiązywać do sportowego zacięcia, Plymouth zaś do luksusu. W 1981 przeprowadzono delikatny facelifting, sprzedaż na rynku trwała do 1984 roku^[11].

Do napędu używano wyłącznie benzynowych silników R4, w ofercie brakowało większych jednostek^[11]. Pojazd standardowo wyposażony był w: hamulce tarczowe na przedniej osi (opcjonalnie także na tylnej), kubełkowe przednie fotele, obrotomierz, wskaźnik ciśnienia oleju i temperatury cieczy chłodzącej, wspomaganie kierownicy, elektryczne podgrzewanie szyb i inne^[11].

Trzecia generacja (od 2008)

3 grudnia 2007 Chrysler rozpoczął zbieranie zaliczek na trzecią generację Challengera, której premiera odbyła się 6 lutego 2008 na Chicago Auto Show^[12]. Dwudrzwiowe nadwozie typu coupé oparte zostało na płycie podłogowej LC (płyta podłogowa pochodziła z Mercedesa W210/W211) - była to skrócona konstrukcja LX znana z Chargera (od 2006), Magnum i Chryslera 300. Przy konstruowaniu Challengera trzeciej generacji wykorzystano wiele podzespołów pochodzących od Mercedesa; elementy przedniego zawieszenia pochodziły od W220, tylnego zaś od W211, system kontroli trakcji ESP i 5 biegowa skrzynia biegów automatyczna również pochodziły od Mercedesa. Wszystkie egzemplarze rocznika 2008 wyposażone były w silnik Hemi V8 6,1 l o mocy 431 KM (317 kW) i maksymalnym momencie obrotowym 569 Nm zblokowany z 5-biegową automatyczną skrzynią biegów, nosiły oznaczenie SRT8^[13]. Na rynku kanadyjskim lokalni dilerzy Dodge'a oferowali także limitowaną do 500 egzemplarzy wersję Challenger 500 (tylko w 2008), cechowała się ona bogatszym i bardziej spersonalizowanym wyposażeniem^[13]. Łącznie wyprodukowano 7051 sztuk Challengera rocznika 2008, z tego 6400 trafiło na rynek USA, 500 do Kanady oraz 100 do Meksyku^[13].

Produkcję limitowanej serii SRT8 z 2008 roku zakończono w lipcu 2009 roku. W sierpniu Dodge uruchomił pełną produkcję Challengera - do sprzedaży trafiły cztery warianty modelu: SE, SRT8, R/T i SXT (tylko Kanada). SRT8 w porównaniu z poprzednim rokiem został praktycznie niezmieniony - dodano jedynie opcjonalną 6-biegową skrzynię manualną, warianty SE i SXT oferowane był z silnikiem V6 3.5 o mocy 253 KM (186 kW), R/T zaś z V8 5.7 Hemi o mocy 375 KM (276 kW) i 5-biegowym automatem lub 380 KM (280 kW) i 6-biegową przekładnią manualną^[13].

Od rocznika 2010 zaprzestano używania 4-biegowej przekładni automatycznej, została w całości wyparta przez 5-biegowy odpowiednik. Rocznik 2011 w podstawowej wersji dostępny jest z nowym silnikiem V6 3.6 Pentastar o mocy 309 KM (227 kW)^[13]. Wariant SRT otrzymał nowy silnik V8 6.4 Hemi o mocy 477 KM (350 kW)^[13]. Moc V8 5.7 Hemi wzrosła do 384 KM (282 kW)^[13].

Od 2015 roku na rynek została wypuszczona specjalna wersja o oznaczeniu Hellcat. Otrzymała ona ten sam silnik Hemi, jednak o krótszym skoku tłoka i z kompresorem. Pojemność skokowa wynosi 6,2l, moc 707 KM, moment obrotowy 881 Nm, prędkość maksymalna 320 km/h (199mph), a przyśpieszenie 0-100 km/h 3,7 s. Oferowana jest w wersji ze skrzynią 6-biegową manualną, lub 8-biegową automatyczną. Standardowo przy zakupie otrzymuje się dwa kluczyki - czerwony i czarny. Czerwony pozwala osiągnąć pełną moc silnika, podczas gdy czarny ogranicza ją do 500KM.^{[potrzebny przypis]}

Sprzedaż na terenie USA

Linki zewnętrzne

• Dodge Challenger Home Page (ang.)